Bu yazımda, sizlerle birlikte yeni belirlenecek markanın yol haritasını çıkaracağız.
Bunu 2 ayrı başlık altında ve sırasına göre madde madde anlatacağım.
A – Resmi İşlemler
1 – Markanın Bulunması
Aslında ilk aşama, en kolay aşamamız. Yeni bir işin getirdiği heyecanla harika isimler, markalar bulunuyor. Burada dikkat etmemiz gereken 2 konu var;
Birincisi, bulduğunuz marka isminin anlamının farklı dillerde olumsuz ve kötü anlamlarının olmamasıdır.
Örneğin; Volkswagen’in Jetta modelinin İtalyanca’da anlamı şansızlıktır.
İkincisi ise Türkçe karakterlerin marka isminde kullanılmamasıdır.
Örnek olarak Arçelik markasını gösterebiliriz. İçinde “Ç” harfi olduğu için yurtdışında Beko markası kullanılmaktadır.
Marka ismini bulduk beğendik, şimdi sırada yeni bir adım var.
2 – Markanın Domainlerinin Alınmaya Uygun Olması
Maalesef en zor aşama bu diyebiliriz. Sizin aklınıza gelen marka isimlerinin çoğunun domain adresleri alınmış olacaktır ve bu sizi üzecektir. Ama üzülmeyin, bunun bir çözümü var.
Örneğin; markamız ABCD olsun. Bu markanın ABCD.com domain adresinin boş olması herhalde milyonda bir ihtimaldir. Özellikle 3, 4 hatta 5 harfli com uzantılı domainleri boşta bulmanız imkânsız diyebilirim.
Burada en iyi çözüm, örneğin ev tekstili yapacaksanız marka isminin yanına ABCDHome.com veya ABCDcollection.com eklemelerini yaparak domainlerini tekrar kontrol edebilirsiniz.
Önerim, her zaman domain adresinizin .com uzantılı olmasıdır. Boşta ise diğer uzantıları da almanızı tavsiye ederim.
Örneğin; “Almanya’da bu işi çok büyüteceğim, burada bir marka olacağım, oraya farklı ürünler yapacağım ve hatta ileride bir distribütör ile anlaşacağım” diyorsanız .de uzantılı domaini de almanızı tavsiye ediyorum.
Genelde Orta Avrupa ülkelerinin tercih ettiği bir uzantı olan .eu da tercih edilebilir bir domain olarak dikkat çekmektedir.
Israrla sizlere uyarım; org, shop, xyz gibi uzantılardan uzak durmanız olacaktır.
3- Markanın Marka Tesciline Uygun Olması
Bulduğunuz markanın daha önce tescil edilmemiş olması çok önemlidir. Eğer bu marka tescil edilmişse, bulduğunuz markanın artık pek bir hükmü yoktur.
Marka tescil başvurusundan önce logonun tasarlanması ve marka başvurusunun yapılması daha uygundur diye düşünüyorum. Ama eğer siz tasarım esnasında markanın başkası tarafından alınabileceğini düşünüyorsanız, hiç düşünmeden hızlıca marka tescil başvurusu da yapabilirsiniz.
Önce Türkiye için marka tescili yaptırmanızı, sonrasında ise Avrupa ve Amerika için marka tescili yapmanızı öneririm. Tabii farklı ülkeler hedefliyorsanız oralarda da markanızı koruma altına almalısınız.
Markanın önce Türkiye’de, sonra farklı ülkelerde tescil edilmesi devlet teşvikleri konusunda da size kolaylık sağlayacaktır.
Burada önemli olan nokta; eğer markayı bulduktan hemen sonra marka tesciline uygun olup olmadığını öğrenirseniz, logoyu yaptırıp logo ile beraber tescil alabilirsiniz. Logoyu marka tescilinden sonra yaptırırsanız ve marka tesciline uygunluk alamazsanız, logo boşuna yapılmış olur.
Bir diğer önemli nokta ise Türkiye’de tescile uygun bir markanın hedeflediğiniz bir ülkede tescili yapılamıyorsa, 2 iş yapmamak için markanızı değiştirmenizi öneririm.
4 – Marka Logosunun Tasarlanması
En zor aşamalardan biri de budur. Logo belirlemek bu işin zor süreçlerinden biridir ve ayrıca çok da önem arz eder. Çünkü logo, markanızın yüzüdür.
Önerim; 2-3 farklı tasarımcıya logo çalıştırıp, uygun olanı belirlemenizdir.
Doğru logo için tasarımcılara markayı en iyi şekilde anlatmak gerekir. Tasarımcıya hayalinizdeki logoyu anlatırken genelde beğendiğiniz bir logo var mı diye sorarlar, sakın onlara logo göstermeyin. Yoksa ona benzeyen, özgün olmayan bir logo yapıp size sunarlar.
5- GS1 Orijinal Barkod Alımı Yapılması
Orijinal barkodlar bir çoğumuzun ihmal ettiği konulardan biridir.
Yeni kurulan bir firma için 100 adet barkod fiyatı ortalama 3000,00 TL civarındadır. Fakat cironuz 100 milyonun üzerindeyse bu ücret 19000,00 TL’lere çıkabilmektedir.
Ama siz internette bunu 9 Dolar’a gördüğünüz zaman, bu kadar para vermeye gerek yok deyip bu barkodlara yönelebiliyorsunuz.
Genelde başlangıçta sorun da yaşamıyorsunuz. Ama tavsiyem; başlangıçta doğru olanı yapıp, uluslararası geçerliliği olan GS1’den barkod başvurunuzu yapmanız ve buraya o parayı ödemeniz. Maalesef sonraki yıllarda da her yıl için bir tutar ödemeniz gerekmektedir, fakat buna rağmen bu barkodları mutlaka alın.
Başımızdan geçen bir olayı sizlerle paylaşayım. Ne demek istediğimi daha iyi anlayacaksınız.
Danışmanlığını yaptığım bir firmanın ürünleriyle alakalı onların da baskısıyla internetten barkod alıp, ürünlerimizin satışına başladık. İşler iyi gidiyordu. Avrupa pazarında; Almanya, İtalya, Fransa, İspanya ve İngiltere’de güzel cirolar yapıyorduk.
Fransa’dan bize bir firma ulaştı. Bu markanın Fransa’daki satış haklarını almak istedi. Türkiye’ye geldiler. Sonrasında ise biz Fransa’ya gittik. Tüm Avrupa için yaptığımız masrafların 20 katı kadar bir paraya anlaştık, hatta diğer ülkeler için de böyle firmalar bulalım, Avrupa pazarını bırakıp Amerika ve Arap pazarına girelim diye konuşuyorduk.
Fakat ürünlerin barkodları orijinal olmadığı için Fransa’daki firmaya pazar yerlerindeki ürünleri devir edemedik ve maalesef anlaşma iptal oldu.
İşin en başında 6000 TL ödemekten kaçıp farklı yollarla barkod almamız, bize çok ama çok pahalıya mal olmuştu.
Onun için görüştüğüm her firmaya bu işin olmazsa olmaz olduğunu anlatmaya çalışıyorum.
Konuyu toparlayacak olursak, barkod alımıyla birlikte resmî işlemleri bitirmiş oluyoruz.
Önümüzdeki hafta ise sizlere markanın imajı ile alakalı yapılması gerekenleri anlatacağım.
